صورت مالی تلفیقی واحدهای تجاری

مقدمه

به علت گسترش دامنه فعالیت واحدهای اقتصادی و در پاسخگویی به نیازهای مختلف فنی، مالی و علمی، شرکت های بزرگ با خرید سهام شرکت های کوچکتر توانایی خود را گسترش داده و شرکت های بزرگتر فعالیت های گوناگون را فراهم می آورند. با گسترش گروه شرکت ها و پدید آمدن شرکت های سرمایه گذاری، مسأله تلفیق صورت های مالی این واحدهای اقتصادی مطرح گردید. مطابق استاندارد شماره 18 ایران تحت عنوان صورت های مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه گذاری در واحدهای تجاری فرعی تهیه و ارائه صورت های مالی تلفیقی از سال 1380 الزامی گردیده است. تحقیق حاضر به بررسی نحوه تهیه صورت های مالی تلفیقی در واحدهای تجاری پرداخته است که برای انجام این بررسی ابتدا به تعریف صورت های مالی تلفیقی و مبانی، الزام و ارائه این صورت ها و نحوه ثبت و حسابداری آنها پرداخته شده است. از اینرو ابتدا با بررسی استانداردهای حسابداری 18 و 19 مطالبی درخصوص تهیه و ارائه صورت های مالی تلفیقی تهیه شده است. سپس با بررسی استانداردهای حسابداری بین المللی و ایران چگونگی استفاده از این استانداردها با ذکر مثال هایی ارائه گردیده است.

در دنیای امروز، بسیاری از واحدهای تجاری به منظور افزودن بر ارزش خود به ترکیب واحدهای تجاری روی آورده اند. این واحدها، هدف هم افزایی ناشی از فزونی ارزش یک مجموعه نسبت به مجموع ارزش اجزای تشکیل دهنده آن را دنبال می کنند که عموما در نتیجه ترکیب واحدهای تجاری حاصل می شود. چنانچه از ترکیب دو یا چند شرکت، یک شخصیت اقتصادی واحد شکل بگیرد، تلفیق اطلاعات مالی شرکت ها در قالب یک مجموعه صورت های مالی مجزا ضرورت پیدا می کند. این فرض وجود دارد که صورت های مالی تلفیقی معنا و مفهوم بیشتری از چند صورت مالی جداگانه دارد و اگر در گروهی از شرکت ها یکی بر دیگری کنترل مالی داشته باشد، این صورت ها اطلاعات مالی را به نحو مطلوبتر ارائه می کند. صورت های مالی تلفیقی از زمانی رایج شد که این باور پدید آمد که مرزهای بین شخصیت های اقتصادی جداً باید نادیده گرفته شود تا بتوان عملیات تجاری گروهی از واحدای تجاری به هم وابسته را به عنوان یک کلیک اقتصادی و مالی گزارش کرد. هرگاه ترکیب واحدهای تجاری به رابطه اصلی و فرعی منجر شود، واحد تحصیل کننده یا واحد تجاری اصلی (واحد تجاری دارای یک یا چند واحد فرعی) باید صورت های مالی تلفیقی تهیه و ارائه نماید.