بررسی ارتباط بین نیمرخ روانی و عود بیماری اعتیاد

موضوع:

بررسی ارتباط بین نیمرخ روانی و عود بیماری اعتیاد در مراجعه کنندگان به کلینیک فوق تخصصی ترک اعتیاد (۱۶ تا ۴۵ سال مذکّر)

بیان مسأله:

وابستگی روانی عبارت است از یک حالت خاص که به وسیله ولع و احساس اجبار شدید در ادامه مصرف یک دارو و یا ماده مخدر شخص می گردد و این احساس دلع معمولاً به خاطر استفاده از لذت و اثرات دلخواه آن است بنابراین وابستگی روانی علاوه بر نوع ماده مصرفی به حالات روحی و روانی فرد مورد نظر هم مربوط است.

یکی از مشخصات برجسته وابستگی روانی Craving (اشتیاق) است که عبارت است از یک تمایل بسیار شدید و غیر عادی نسبت به مصرف ماده مخدر که تقریباً به ندرت می توان چیز دیگری را جایگزین آن نمود در بالاترین و شدیدترین درجه اشتیاق ممکن است فرد هر اقدامی را به منظور تأمین و تهیه مواد انجام دهد که این قسمت به عنوان رفتار کلیشه ای و قالبی معتادان شناخته می شود. تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از عوامل در علت شناسی و تداوم اعتیاد دخالت دارند که یکی از عوامل می تواند جنبه های روانپزشکی اعتیاد باشد بیشتر شواهد روانپزشکی مبیّن این حقیقت است که اعتیاد به مواد مخدر به ویژه هروئین می تواند ناشی از اختلالات عمده و شدید روانی و یا شخصیتی باشد تحقیق وایلتت در سال ۱۹۶۲ همین نظریه را تأئید کرد که نیمرخ روانی معتادها متفاوت تر و غیر عادی تر از افراد سالم است.

تحقیق جیر نیز در سال ۱۹۹۰ نشان داد که افراد مبتلا به بیماریهای روانی مشکلات مربوط به داروها را بروز بدهند.

بنابراین در این تحقیق با مسائل زیر روبه رو هستیم:

۱- آیا نیمرخ روانی افراد بر اساس مقیاسهای M. M. P. I در گروهی که بعد از سم زدایی بازگشت مجدد را داشتند با گروهی که بازگشت نداشتند متفاوت است؟

۲- آیا بین نیمرخ روانی افراد و مصرف مجدد رابطه وجود دارد؟

۳- آیا میان نیمرخ روانی و دفعات بازگشت به مصرف مواد رابطه وجود دارد؟

۴- در صورت وجود رابطه آیا می توان با استفاده از نیم رخ روانی بازگشت مجدد افراد را پیش بینی نمود؟

۵- فایده و اهمیت پژوهش:

سوء مصرف وابستگی به مواد مخدر با دوره های بهبود و عود آن شخص می گردد و در یک بررسی کلاسیک توسط هانت، بارنت و برانج در (۱۹۷۱) نشان داده شد که هروئین، نیکوتین و الکل با درجات و الگوهای مشابهی از عود همراه بودند این پژوهشگران نشان دادند که اعتیاد افراد درمان شده در مدت ۱۲ ماه بازگشت نمود. آنها اشاره کردند که این یافته ها انعکاس فرایندهای معمولی است که زیر بنای اعتیاد را تشکیل می دهند.

فرضیه های پژوهش:

۱- مقیاسهای روایی آزمودنی ها در گروهی که بعد از سم زدایی مصرف مجدد نداشتند با گروهی که مصرف مجدد داشتند تفاوت معنی دار دارند.

۲- بین دو گروه در خصوصیت خودبیمار انگاری تفاوت معنی دار وجود دارد.

۳- بین دو گروه در خصوصیت افسردگی تفاوت معنی دار وجود دارد.

۴- بین دو گروه ما در خصوصیت هستیری تفاوت معنی دار وجود دارد.

۵- بین دو گروه در خصوصیت جامعه رنجوری تفاوت معنی دار وجود دارد.

۶- بین دو گروه در خصوصیت پارانوئید تفاوت معنی دار وجود دارد.

۷- بین دو گروه در خصوصیات ضعف روانی، اسکیزوخرنی، هیبومانی تفاوت معنی داری وجود دارد.

۸- بین نیمرخ روانی و مصرف مجدد بعد از سم زدایی رابطه وجود دارد.

۹- بین نیمرخ روانی و دفعات مصرف مجدد بعد از سم زدایی رابطه وجود دارد.

فصل سوم

- روش تحقیق

- روش انتخاب نمونه و تعداد نمونه ها

- روش جمع آوری اطلاعات

- متغیرهای تحقیق

- ابزار تحقیق

- روش های آماری مورد استفاده در این پژوهش.

روش تحقیق: تحقیق مورد مطالعه از نوع پس رویدادی مقایسه ای و بررسی ارتباط است.

جامعه آماری: متشکل از کلیه بیماران مراجعه کننده به کلینیک

روش انتخاب نمونه تعداد نمونه ها: برای انتخاب نمونه ابتدا بیمارانی که در طول یک ماه بعد از سم زدایی مصرف مجدد داشتند از بیمارانی که مصرف نداشتند جدا شدند. سپس افراد بالای ۴۵ سال به علت اینکه در محدوده سنی مورد نظر برای پژوهش نبودند و افراد بیسواد که پرسشنامه M. M. P. I برای چنین افرادی قابل اجرا نیست از پرونده های مورد بررسی حذف شدند. به این ترتیب تعداد ۳۰ نفر بودند که مصرف مجدد داشتند انتخاب شدند سپس جهت مقایسه از میان پرونده های بیمارانی که مصرف نداشتند به روش تصادفی ساده و قرعه کشی ۳۰ نفر بیمار به عنوان نمونه انتخاب شدند.

ابزار تحقیق: ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه شخصیتی منیه سوتا است این پرسشنامه به سال ۱۹۴۳ به وسیله هاتا وی مک گنلی در دانشگاه منیه سوتا ساخته شد. هم به صورت فردی وهم به صورت گروهی قابل اجرا است. فرم های گوناگون این پرسشنامه را می توان در گروه های سنی بالاتر از ۱۶ سال و با افرادی که حداقل ۸ کلاس تحصیلات هستند اجرا کرد.

اعتبار و روایی آزمون:

روشهای آماری مورد استفاده در این پژوهش:

فصل اول:

- مقدمه

- بیان مسأله

- فایده و اهمیت تحقیق.

- فرضیه های پژوهش.

- تعریف اصطلاحات.