تجمع عناصر کمیاب در بافت خوراکی 5 گونه سگ ماهی (ماهی خاویار)

چکیده

در این مطالعه به تجمع 20 عنصر کم مقدار (Ag, Ba, Bi, Cd, Co, Cr, Cs, Cu, Ga, In,Mn, Mo, Pb, Rb, Sb, Sn, Sr, Ti, V, Zn) در ماهیچه های 5 گونه سگ ماهی (Acipenser guldenstaedti, A. persicus, A. nudiventris, A. stellatus و Huso huso) جنوب دریای خزر پرداخته می شود. علاوه بر این، رابطه برخی ویژگی های بیولوژیکی و میزان عناصر کم مقدار و همچنین روابط بین عنصری ارزیابی شد. نمونه ها (10 نمونه از هر 5 گونه) از دو منطقه مهم صید سگ ماهی در قسمت ایرانی در سال 2002 گردآوری شد. غلظت عناصر با استفاده از ICPMS مشخص شد. فقط در مورد Cs تفاوت های قابل توجه بین دو منطقه نمونه گیری منتخب مشخص شد. تفاوت قابل توجهی در میزان Co, Ga, Rb, Sn, Ti, Pb در ماهیچه گونه ها وجود داشت. تنها در مورد Cd تفاوت های بهم مرتبط وزن بین گونه ها مشاهده شد. روابط وابسته به طول قابل توجه برای Ga و Ba مشاهده شد. الگوهای تجمع عناصر با روشهای آماری ارزیابی شد و با سایر پژوهش مقایسه شد. در همه موارد، مقدار عناصر کم مقدار سمی (Cd, Cu, Pbو Zn) به طور قابل توجهی زیر سرمشق های بین المللی برای مصرف انسان است.

کلیدواژگان: دریای خزر، سگ ماهی (Sturgeon) ، عناصر کم مقدار

مقدمه

در طی چهل سال گذشته، بالاخص در دهه اخیر میزان آلاینده های (شامل فلزات سنگین، آفت کش ها، هیدروکربن های نفتی و ...) در دریای خزر افزایش یافته است و در نتیجه فشارهای بشری بر اکوسیستم های دریایی و ساحل رشد فزاینده داشته است. از آنجا که دریای خزر یک آبگیر محصور است، زمان اقامت آلاینده ها نیز نسبتا طولانی است و این یکی از دلایل افزایش الاینده است. به عبارت دیگر، از آنجا که دریای خزر یک محدوده آبی مشترک است، فعالیت های یکی از کشورهای ساحلی بر محیط زیست سایر کشورها نیز تأثیر می گذارد. آلودگی درای خزر مسئله ای جدی است و یکی از این آلودگی ها در دوران حکومت شوروی رخ داد. زباله ها و آلودگی حاصل از فعالیت های صنغتی و میدان نفتی در برخی مجلات وگزارشات گزارش شده است. دریای خزر غذا، آب، فرصت های صنعتی، گاز و نفت کشورها همسایه خود را تأمن می کند. با توجه به نقش حیاتی درای خزر در زندگی میلین ها انسان، آلودگی فزاینده آن در حال حاضر یکی از نگرانی های عمده محیط زیست شناسایی در سرتاسر دنیا و بویژه کشورهای حاشیه دریاچه خزر می باشد.